Horizon 2020’de KHAS’tan 3 Proje, 3 Koordinatör #KHAStaAraştırıyoruz
9 Mart 2021
Kadir Has Üniversitesi’nin farklı bölümlerinden 3 öğretim üyesi; Prof. Dr. Mary Lou O’Neil, Prof. Dr. Meltem Ucal ve Prof. Dr. Yonca Erkan, Avrupa Komisyonu tarafından yönetilen dünyanın en büyük sivil araştırma fonu Horizon 2020 Programı’ndan destek alan 3 araştırma projesinin koordinatörlüğünü üstleniyor.
Avrupa Komisyonu tarafından yönetilen ve 80 milyar Euro bütçesiyle dünyanın en büyük sivil araştırma fonu olan Horizon 2020 Programı (Ufuk 2020), üniversiteler ve araştırma enstitüleri için çok önemli bir fon kaynağı sunuyor. Avrupa’nın bilim, teknoloji ve politika uygulamalarının uyumlaştırılması amacıyla başlatılan Horizon 2020, araştırma ve teknoloji geliştirme kapasitesini güçlendirmek, üniversite-sanayi işbirliklerini teşvik etmek, AB ülkeleriyle AB’ye aday veya AB’nin işbirliği yaptığı ülkeler arasında AB politikalarına ilişkin ortak projeler geliştirmek amacıyla yürütülüyor.
Kadir Has Üniversitesi’nin (KHAS) farklı bölümlerinden 3 öğretim üyesi, uluslararası paydaşlara sahip 3 ayrı Horizon 2020 projesinin koordinatörlüğünü yürütüyor. İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mary Lou O’Neil ile yöneticiliğini yürüttüğü KHAS Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin (GWSRC-KHAS) koordinatörlüğündeki GenderEX projesi, ocak ayı itibarıyla çalışmalarına başladı. İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meltem Ucal’ın koordinatörlüğünü üstlendiği AI4LABOUR projesi mayıs ayında; Sanat ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi ve UNESCO Dünya Miras Alanlarının Yönetimi ve Tanıtımı Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. Yonca Erkan’ın koordinatörlük yaptığı CONSIDER isimli proje ise ekim ayında çalışmalarına başlıyor.
GenderEX
Araştırmada Mükemmeliyet için Toplumsal Cinsiyet
Gender for Excellence in Research
Horizon 2020 Programı tarafından finanse edilen projelerimizin ilki, GenderEX (Gender for Excellence in Research/Araştırmada Mükemmeliyet için Toplumsal Cinsiyet). 1 Ocak 2021-31 Aralık 2023 tarihleri arasında sürdürülecek projeye, Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi koordinatörlük ediyor. GenderEX projesi, uluslararası alanda önde gelen üç ortak üniversitenin; Lund (İsveç), Cenova (İtalya) ve Dublin Teknoloji (İrlanda) üniversitelerinin işbirliğinde yürütülüyor. Projenin toplam bütçesi ise 893,146.25 Euro.
GWSRC-KHAS’ın Yöneticisi ve Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mary Lou O’Neil, GenderEX ile hem Türkiye’de yürütülen araştırmalara toplumsal cinsiyet boyutu kazandırarak kapasite oluşturmayı ve kaynak geliştirmeyi hem de araştırmalarda yüksek kaliteye erişmeyi amaçladıklarını belirtiyor:
“Toplumsal cinsiyet araştırmaları, Türkiye’de henüz tam olarak yerleşmiş değil ve araştırma içeriğine cinsiyet ve toplumsal cinsiyet boyutu çoğu zaman entegre edilmiyor. Ancak biliyoruz ki araştırmacılar ve yaptıkları araştırmalar, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliğine doğru ilerlemesini hızlandıracak yapıların belirlenmesinde ve çözümlerin üretilmesinde hayati bir rol oynayabilir,” diyen Prof. O’Neil, GenderEX projesiyle araştırma ve üretim için daha önce keşfedilmemiş alanların açılacağını sözlerine ekliyor.
Toplumsal cinsiyet perspektifinin tüm araştırma alanlarına entegrasyonunun, eşitliğe doğru ilerlemede önemli bir bileşen olduğunu belirten Prof. O’Neil, GenderEX projesinin dört ana hedefini şöyle sıralıyor:
- Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet boyutunu, tüm akademik alanlarda araştırma içeriğine entegre etmek ve farkındalık yaratmak,
- Kariyerinin erken aşamalarında olan araştırmacılara özel olarak odaklanarak, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet boyutlarını entegre eden araştırmacıların kapasitesini ve havuzunu artırmak,
- Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet boyutlarını içeren akademik üretimde gelecekte oluşabilecek ortaklıklar için ağ oluşturma fırsatları yaratmak,
- GWSRC-KHAS’ta araştırma yönetimi, yönetim becerileri ve araştırma saygınlığını güçlendirmek.
Önde gelen uluslararası ortaklarla işbirliğine dayalı bir öğrenme modeli oluşturan GenderEX, GWSRC-KHAS’ın hem kendi uzmanlığını geliştirmesini hem de toplumsal cinsiyet çalışmaları alanında liderlik pozisyonu üstlenmesini sağlayacak.
https://cordis.europa.eu/project/id/952432
AI4LABOUR
Yapay Zekâ ile İşgücüne Katılımın Yeniden Şekillendirilmesi
Reshaping Labour Force Participation with Artificial Intelligence
Bilgi işlem gücünde son on yılda elde edilen muazzam ilerleme, Endüstri 4.0 adı verilen yeni bir çağ açtı. İmalat sistemlerinde yaşanan devrim niteliğindeki bu ilerlemeler, aynı zamanda toplumun sosyo-ekonomik dinamikleri üzerinde de büyük bir etki yarattı. Dahası, COVID-19 salgınının ortaya koyduğu beklenmedik koşullar, modern işgücünün bu koşullara oldukça duyarlı ve değişime açık olduğunu gösterdi.
Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi ve AI4LABOUR (Reshaping Labour Force Participation with Artificial Intelligence/Yapay Zekâ ile İşgücüne Katılımın Yeniden Şekillendirilmesi) projesinin koordinatörü Prof. Dr. Meltem Ucal, veri işlemeye dayalı teknolojilerin sadece üretim standartlarını değil, aynı zamanda insanların günlük yaşamını da değiştirdiğini söylüyor: “2030 yılına kadar küresel çalışma saatlerinin yüzde 30’unun otomasyon tarafından üstlenileceğini ortaya koyan araştırmalar göz önüne alındığında, yapay zekânın (AI) insanlar tarafından yapılan işlerin monoton ve tekrarlayan yönlerini üstlenebileceğini öngörmek önemli hale geliyor. Bunun yanı sıra yapay zekânın tüm dünyada farklı beceriler gerektirebilecek farklı türde yeni işler yaratacağı tahmin edilirken bu yeni gereksinimler nedeniyle insanların ileride yapay zekâ kullanımını desteklemek için işlerini değiştirmesi veya yeni beceriler kazanması da bekleniyor.”
Horizon 2020 tarafından finanse edilen ikinci projemiz AI4LABOUR istihdam alanında yaşanacak gelişmelere ışık tutmayı planlıyor. Prof. Ucal, istihdam çalışmalarına yeni bir bakış açısı getirmek istiyor ve gelecekte zorunlu olarak daha stratejik ve analitik çalışmalara odaklanılacağını düşünüyor.
AI4LABOUR, H2020-MSCA-RISE-2020 Çağrısı’na ekonomi alanında yapılan başvurular arasında başarıyla fonlanan iki projeden biri. Toplam bütçesi 713.000 Euro olan projenin paydaşları arasında Madrid Politeknik (İspanya), Limerick (İrlanda) ve Wolverhampton (Birleşik Krallık) üniversiteleri; Castilla y León Teknoloji Enstitüsü (İspanya) ile Arçelik (Türkiye), The Irish Centre for Business Excellence (İrlanda) ve Jonathan Lee Recruitment (Birleşik Krallık) gibi özel sektör kuruluşları yer alıyor. 48 aylık bir takvime sahip proje kapsamında 1 Mayıs 2021 itibariyle başlayacak çalışmalar 30 Nisan 2025’e dek sürecek.
Daha stratejik ve yüzyılın gereklerine uygun çalışmalara odaklanılması, insan kaynağına farklı beceriler kazandıracak eğitimlerin tasarlanıp planlanması gerektiğini vurgulayan Prof. Ucal, AI4LABOUR projesinin işgücü piyasasında ortaya çıkabilecek sorunlara çözüm önereceğini söylüyor: “AI4LABOUR, yakın gelecekte ne tür yeni meslekler ortaya çıkacağını ve bu yeni meslekleri elde etmek için ne tür becerilere ihtiyaç duyulacağını tahmin etmeyi amaçlamakla birlikte, işgücü için yapay zekâ teknikleriyle donanmış beceri temelli yenilikçi bir modelleme ve beceri geliştirme metodolojisi tasarlayacak. Bu yeni metodoloji ise bireyler, şirketler, kurumlar ve politika yapıcılar gibi tüm aktörlere öneri aracı olarak hizmet verecek bir web portalının yapı taşını oluşturacak.”
https://cordis.europa.eu/project/id/101007961
CONSIDER
Kentsel Gelişim Kaynağı Olarak Endüstri Mirasının Sürdürülebilir Yönetimi
Sustainable Management of Industrial Heritage as a Resource for Urban Development
Avrupa’nın birçok kentinde terk edilmiş endüstri yapıları, atıl durumları nedeniyle ekonomik, çevresel ve kültürel anlamda bir kayba neden oluyor. Oysaki endüstri mirası kapsamındaki alanların kentsel gelişme planlarıyla bir arada ele alınması ve söz konusu alanların korunarak kente bir kaynak oluşturması amacıyla, sürdürülebilir bir yönetim modeli geliştirilmesi gerekiyor.
Horizon 2020 Programı tarafından desteklenen üçüncü projemiz CONSIDER (Sustainable Management of Industrial Heritage as a Resource for Urban Development / Kentsel Gelişim Kaynağı Olarak Endüstri Mirasının Sürdürülebilir Yönetimi), endüstri mirası alanında yapılan çalışmaların çoğunlukla Batı Avrupa ve Kuzey Amerika merkezli olarak ele alınmasını bir kısıt olarak görüyor. Bu alanda yürütülen tartışmaları Doğu Akdeniz ve Doğu Asya’ya taşırken bu bölgelerde gelişen endüstrileşmenin ve dolayısıyla endüstri mirasının korunmasına yönelik kavramsal tartışmaları zenginleştirmeyi hedefliyor. Böylelikle İstanbul, Viyana, Newcastle ve Hayfa kentlerinde endüstri mirası kapsamındaki alanların, mimari, sosyal ve ekonomik alanlarda kentsel gelişmeye verebilecekleri katkının belgelenmesini ve bu kapsamlı çalışmayı Avrupa Endüstri Mirası Rotası’na dahil etmeyi planlıyor.
Projenin koordinatörlüğünü üstlenen Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi ve UNESCO Dünya Miras Alanlarının Yönetimi ve Tanıtımı Kürsüsü Başkanı Prof. Dr. Yonca Erkan, CONSIDER projesinin endüstri mirası kapsamındaki alanların korunması ve kentsel gelişmeye katkı verebilmesi için sürdürülebilir bir yönetim modeli geliştirmeyi amaçladığını söylüyor: “Endüstri mirası kapsamındaki alanların yerel toplulukların yararı için bir kaynak olarak değerlendirilmesi, kolektif kimliklerin güçlendirilmesi, kentsel peyzajın iyileştirilmesi, çevre dostu çözümlerin teşvik edilmesi, kentsel ekonomiye ve şehrin sürdürülebilir geleceğine katkıda bulunulması hedefleniyor,” diyen Prof. Erkan bunun için geliştirilecek çözümlerin akademi, sivil toplum ve yerel yönetimlerin ortaklığıyla kurgulanacağını belirtiyor.
CONSIDER projesinin konsorsiyumunda yer alan akademik kurumlar Kadir Has (Türkiye), Newcastle (Birleşik Krallık), Ruhr (Almanya), Orta Avrupa (Avusturya) ve Hong Kong üniversiteleriyle Bezalel Sanat ve Tasarım Akademisi’nden (İsrail) oluşurken yerel yönetimler bileşenini temsilen Kadıköy Belediyesi (Türkiye), Hayfa Belediyesi (İsrail) ve Newcastle Kent Konseyi (Birleşik Krallık) gibi yerel belediyeler yer alıyor. Bunun yanı sıra sivil toplum bileşenini temsilen Tyne & Wear Building Preservation Trust (TWBPT, Birleşik Krallık) ve EUTROPIAN (Avusturya) gibi sivil toplum kuruluşlarıyla UNESCO Dünya Mirası Alanı Zollverein Vakfı (Almanya) konsorsiyumda yer alıyor. Bütçesi 1 milyon 196 bin Euro olan projede 76 kişiden oluşan bir araştırma ekibi çalışacak. 1 Ekim 2021’de başlayacak proje 30 Eylül 2025’te sonlanacak.
https://cordis.europa.eu/project/id/101008186